Αναζητείται φόρμουλα για να μη βουλιάξουν οι κυπριακές τράπεζες

Το ενεργητικό τους είναι περίπου 8 φορές το ΑΕΠ της χώρας - Πώς από ασφαλές καταφύγιο για τους έλληνες καταθέτες έχουν γίνει απειλή για το χρηματοπιστωτικό σύστημα

Το «κούρεμα» του ελληνικού χρέους δεν «γονάτισε» μόνο τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα, αλλά και τα κυπριακά, που βρέθηκαν λόγω των τοποθετήσεών τους σε κρατικούς τίτλους με μια «τρύπα» αρκετών δισ. ευρώ, για την οποία ακόμη δεν έχει συμφωνηθεί με την τρόικα πώς θα καλυφθεί. Η μεγαλύτερη τράπεζα του νησιού, το Συγκρότημα της Τράπεζας Κύπρου, για πρώτη φορά στην ιστορία της δεν κατάφερε να καλύψει άμεσα τις κεφαλαιακές ανάγκες της, ενώ η Λαϊκή Τράπεζα εν μια νυκτί πέρασε στον έλεγχο του κυπριακού Δημοσίου.

Τη σοβαρότητα της κατάστασης καταδεικνύει η επίσημη επίσκεψη στην Αθήνα του νέου προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας κ. Ν. Αναστασιάδη, λίγες μόλις ημέρες μετά την εκλογή του, ο οποίος ζήτησε χείρα βοηθείας από τον πρωθυπουργό κ. Αντ. Σαμαρά. Δηλαδή, να συμμετάσχει το Ελληνικό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) στην ανακεφαλαιοποίηση των κυπριακών τραπεζών και συγκεκριμένα στο κομμάτι που αφορά τις δραστηριότητές τους στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, η Κύπρος χρειάζεται για την αναχρηματοδότηση του χρέους της την κάλυψη εσωτερικών αναγκών και την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών 17 δισ. ευρώ. Η τρόικα προσφέρει ένα πακέτο της τάξεως των 10 δισ. ευρώ και έχει διαμηνύσει στην κυπριακή ηγεσία να εξασφαλίσει τα υπόλοιπα 7 δισ. ευρώ.

Τα κεφάλαια αυτά μπορούν να βρεθούν από τις εξής πηγές: Με ιδιωτικοποιήσεις, με δάνειο από τη Ρωσία, αλλά και με ρευστοποιήσεις περιουσιακών στοιχείων των κυπριακών τραπεζικών ομίλων. Ετσι, ξεκίνησε η κουβέντα για την πώληση των δικτύων της Τράπεζας Κύπρου και της Λαϊκής Τράπεζας στην Ελλάδα με ή χωρίς την προηγούμενη συγχώνευσή τους. Κατά ορισμένες πληροφορίες, τις προηγούμενες ημέρες υπήρξαν επαφές των Κυπρίων με τις ελληνικές αρχές, προκειμένου να εξεταστεί το ενδεχόμενο πώλησης των υποκαταστημάτων των δύο τραπεζών σε έναν ή δύο από τους εγχώριους συστημικούς ομίλους.

Ωστόσο οι συζητήσεις διεκόπησαν, καθώς λείπουν βασικά μέρη της εξίσωσης που πρέπει να λυθεί. Πρώτον, πρέπει να βρεθούν τα χρήματα με τα οποία θα ανακεφαλαιοποιηθεί το ελληνικό δίκτυο των κυπριακών τραπεζών και, δεύτερον, να δοθεί το «ΟΚ» από τις ελληνικές τράπεζες, οι διοικήσεις των οποίων δεν είναι και τόσο πρόθυμες να μπουν σε μια τέτοια «περιπέτεια». Η ολοκλήρωση των συγχωνεύσεων αποτελεί ένα δύσκολο εγχείρημα και κάθε επιπρόσθετο βάρος μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην όλη διαδικασία.

Οι καταθέσεις

Στις ελληνικές τράπεζες το πακέτο της ανακεφαλαιοποίησης ύψους 50 δισ. ευρώ που προβλέφθηκε μέσω του μνημονίου διασφάλισε όλες τις καταθέσεις. Αντίστοιχη συμφωνία δεν υπάρχει ακόμη για το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου. Οι ανάγκες των πιστωτικών ιδρυμάτων του νησιού σε φρέσκα κεφάλαια εκτιμάται ότι θα προσεγγίσουν τα 10 δισ. ευρώ, χρήματα που χωρίς εξωτερική βοήθεια δεν είναι δυνατόν να βρεθούν. Και εκεί στηρίζεται ένα ολόκληρο γεωπολιτικό «παιχνίδι» που παίζεται από την Ευρώπη, την τρόικα και τη ρωσική επιχειρηματική κοινότητα στην Κύπρο, η οποία θέλει να διασφαλίσει τα συμφέροντά της.

Σαν «κερασάκι στην τούρτα» του κλίματος ανασφάλειας ήλθαν να προστεθούν δημόσιες δηλώσεις αξιωματούχων της τρόικας περί «κουρέματος» των καταθέσεων, ως μέρους του πακέτου διάσωσης των κυπριακών τραπεζών. Οπως σημειώνουν τραπεζικοί κύκλοι που αποκλείουν κατηγορηματικά αυτό το ενδεχόμενο, τέτοιου είδους ενέργειες δεν προαναγγέλλονται, λόγω του υψηλού κινδύνου εκδήλωσης ενός bank run. Πράγματι, στις τάξεις κυρίως των μικροκαταθετών στην Κύπρο η αναστάτωση υπήρξε μεγάλη τις τελευταίες εβδομάδες, με τους αποταμιευτές να προχωρούν σε μαζικές αναλήψεις.

Αν και το σύστημα άντεξε, το πλήγμα στην αξιοπιστία του ήταν σημαντικό. Χείρα βοηθείας προσέφεραν σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία και οι ξένες επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν ως έδρα την Κύπρο και διατηρούν στις τράπεζές της μεγάλα ποσά ως κεφάλαιο κίνησης για τις δραστηριότητές τους. Πάντως, όσες καταθέσεις είχαν «φυγαδευθεί» από Ελληνες στην Κύπρο έχουν πλέον επιστρέψει πίσω στη χώρα μας.

Το προφίλ

Οι δραστηριότητες στην Ελλάδα των δύο μεγαλύτερων κυπριακών τραπεζών αντιστοιχεί στο 30% του ισολογισμού τους. Τα υπόλοιπα των δανείων ανέρχονται σε 19 δισ. ευρώ, ενώ οι καταθέσεις σε περίπου 13 δισ. ευρώ.

Η Τράπεζα Κύπρου έχει δίκτυο 181 καταστημάτων, καταθέσεις 7,5 δισ. ευρώ και δάνεια 9 δισ. ευρώ. Αντιστοίχως, η Λαϊκή Τράπεζα έχει 132 μονάδες, καταθέσεις 5 δισ. ευρώ περίπου και δάνεια ύψους 10 δισ. ευρώ.

Πηγή : tovima.gr